Handige weetjes over champagne

Champagne is een mousserende wijn, maar daar is nog niet alles mee gezegd. Het is belangrijk dat deze wijn geproduceerd wordt in de Champagnestreek in Frankrijk. Alleen dan mag deze drank de naam champagne dragen. Een enkeling noemt een Spaanse of Italiaanse bubbel ook champagne, maar dit is dus niet juist. De naam champagne hangt samen met deze regio in Frankrijk en mag alleen dan gebruikt worden. Daarom zeg je in principe ook niet ‘Franse champagne’. Alle champagne komt immers uit Frankrijk!

De geschiedenis van champagne

Het is niet helemaal duidelijk wanneer de champagne nu echt is ontstaan. In principe werd er al vele jaren champagne gedronken, maar deze eerste vorm was nog niet mousserend en zouden we nu dus geen champagne meer noemen. Christopher Merrit, een Engelse wetenschapper, ontdekte dat je een wijn eenvoudig kan laten bruisen door er suiker aan toe te voegen. Deze ontdekking dateert uit 1662. Maar ook Dom Pérignon (ja, van het bekende champagnelabel!) verbeterde het proces zodanig dat er een witte, mousserende wijn ontstond. Wist je dat Dom Pérignon eigenlijk keldermeester was bij de plaatselijke abdij? Deze abdij kun je nog steeds bezoeken in Hautvillers.

Hoe ontstaan de bubbels in champagne?

Champagne gaat pas bubbelen doordat er tijdens de tweede gisting iets extra’s aan toegevoegd wordt. Maar dit was in het begin een heel moeilijk proces. Er ontstond namelijk zo’n enorme druk op de flessen, dat deze open sprongen of ontploften. Hier kijken we alweer naar het werk van Dom Pérignon. Hij legde zich toe op het bottelen van wijn voor een tweede gisting en ontdekte dat je de kurken op hun plaats kon houden door die met ijzerdraad op de fles te bevestigen. De drukkracht kreeg hij in zoverre omlaag dat er wel mooie bubbels ontstonden, maar dat de flessen niet langer explodeerden.

Hoe wordt champagne gemaakt?

Champagne wordt doorgaans gemaakt van een mix van blauwe en witte druiven. Als witte druivenras wordt er vaak chardonnay gebruikt, voor de blauwe druiven kiest men meestal voor pinot noir en meunier. De druiven worden in principe handmatig geoogst, omdat deze absoluut niet mogen beschadigen voor het proces. Vervolgens worden de druiven geperst. Elke persing levert een eigen soort champagne op. Uit de eerste persing ontstaat bijvoorbeeld de cuvée. Als de druiven niet genoeg suiker bevatten van zichzelf, wordt er eventueel nog suiker toegevoegd.

Het versgeperste druivensap wordt ook wel most genoemd. Hier zit echter ook nog droesem in, die eerst naar de bodem moet zakken. De most houdt men over, maar dit sap is dan nog niet gegist. Dat gebeurt pas na enkele dagen of zelfs weken, afhankelijk van de temperatuur in het wijnhuis. Sommige wijnhuizen hanteren nog een tweede gistingsproces, andere wijnhuizen niet. De wijn wordt gebotteld, in eerste instantie vaak met een tijdelijke kurk. Vervolgens voegt men wat liqueur de tirage toe. Dit is een mengsel van rietsuiker of suiker, met belegen wijn en gist. In ongeveer 2 maanden ontstaat er dan een mooie bubbel en heb je een bruisende wijn.

Champagne bewaren: liggend of staand?

Champagne is geen goede wijn om lang te bewaren. Deze moet je eigenlijk niet langer dan een jaar bewaren, tenzij je voor een dure prestige champagne kiest. Vaak denkt men dat champagne erg lang bewaard kan worden, omdat deze immers ook lang gebotteld wordt. Maar elk wijnhuis heeft zijn eigen periode van bottelen en bij de verkoop is de champagne op zijn lekkerst. Wanneer je die weer jaren gaat bewaren, verandert de smaak. Het is goed om de ongeopende fles liggend te bewaren, omdat de kurk zo vochtig blijft. Dit heeft een positief effect op de bubbels.

Champagne bewaren na opening? Wij raden je aan om de champagne dan niet langer dan 5 dagen te bewaren.

Het openen van een champagnefles

Hoe maak je een champagnefles het beste open? Het is goed om dit in ieder geval voorzichtig te doen, tenzij je een champagnedouche op de planning hebt staan. In principe houd je de kurk vast en draai je de fles heel langzaam met je sterkste hand. Je houdt je hand daarbij onder de bodem van de fles. Wanneer de fles bijna ontkurkt is, houd je de kurk heel stevig vast en laat je die heel langzaam uit de fles glijden. Om het knallende effect nog wat te verminderen, kun je de champagne eerst een paar uur koelen voordat je die opent.

Wanneer champagne drinken?

Wanneer champagne drinken? Champagne wordt vaak geassocieerd met bijzondere gelegenheden, zoals Kerstmis en Oud en Nieuw. Op deze dagen zorgt dit drankje voor een extra feestelijk tintje. Je kunt wachten op een speciaal moment, zoals klokslag middernacht, maar champagne wordt ook wel eens gepresenteerd bij het ontbijt. Bepaal je eigen voorkeur en zet de champagne vast koud. Zo kun je niet alleen de fles makkelijker openen, maar wordt ook de smaak nog eens beter.

Proost!